Украинските сили уништија цели на руските воени аеродроми во привремено окупираните Луганск и Бердијанск со армиските тактички ракетни системи со долг дострел (ATACMS) обезбедени од САД, што ја означи нивната прва употреба на бојното поле, потврдија неименувани американски претставници за Си-Ен-Ен на 17 октомври.
Ова е еден од најразорните напади врз руските воздушни средства од почетокот на војната и за прв пат со користење американски ракети со долг дострел.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека неговите сили користеле армиски тактички ракетни системи (ATACMS) испорачувани од САД за да нападнат две воздушни бази на украинска територија што сега е под контрола на Русија.
Ракетите, за кои претходно не се знаеше дека дури и биле распоредени во Украина, наводно биле користени во нападите во текот на ноќта против руските воени аеродроми во окупираните Луганск и Бердианск, за кои беше објавено на 17 октомври, пренесува Кијив индипендент.
Украинските специјални сили известија дека во нападите наводно биле уништени девет хеликоптери, систем за воздушна одбрана, складиште за муниција, писи и друга инфраструктура на аеродромот.
Десетици руски војници исто така биле убиени и ранети во нападите, тврдат силите за специјални операции на Украина.
За најавите на САД за испорака на ATACMS во Украина редовно се известуваше со месеци, но никогаш не беше објавен официјален датум.
Нивната испорака намерно била чувана во тајност, велат неименуваните официјални лица, бидејќи биле загрижени дека руските сили ќе ја преместат опремата надвор од дометот на ракетата доколку знаат кога ќе пристигнат.
ATACMS може да погоди цели длабоко зад линијата на фронтот на домет до 300 километри и може да биде лансиран од повеќекратни ракетни фрлачи М270 или од артилериските ракети системи за висока мобилност (HIMARS).
Сепак, фотографиите од ракетните остатоци споделени на руски Телеграма и Твитер канали покажуваат дека ракетите што биле користени најверојатно припаѓале на постара класа на проектили, со дострел од 160 километри.
Според извештајот на Волстрит журнал, неименувани извори потврдиле дека доставените проектили имаат дострел од околу 160 километри.
Окупираните градови Луганск и Бердианск се наоѓаат на околу 85 километри и 100 километри, соодветно, од најблиската линија на фронтот.
Како резултат на тоа, употребата на ATACMS во нападите на Луганск и Бердијанск сама по себе не покажува дека Украина сега поседува понова класа на ракети кои можат да погодат до речиси 300 километри.
Како што пренесува ABC.net, САД ги потврдија медиумските извештаи дека тајно и ги дале на Украина ракетните системи, кои се способни да погодат цели до 165 километри.
Рускиот амбасадор во САД го означи овој потег како сериозна грешка, велејќи дека тоа ќе има сериозни последици.
„Последиците од овој чекор, кој беше намерно скриен од јавноста, ќе бидат од најсериозна природа“, рече Анатолиј Антонов на апликацијата за пораки Телеграм.
Според американски официјален претставник, ракетите носат касетна муниција која, кога е истрелана, се отвора во воздух, ослободувајќи стотици бомбли наместо една боева глава.
Спор за ефикасноста на проектилите
Украина постојано бараше од американската администрација ATACMS и вети дека нема да ги користи на територијата на Русија, тврдејќи дека моќното оружје ќе го смени текот на 20-месечната војна што Русија ја започна.
Останува да се види колкава предност ќе и даде ракетниот систем на Украина, но властите во Кијив рекоа дека ќе ја натераат Русија да ги премести клучните воздушни средства далеку од првите линии на фронтот.
Кремљ соопшти дека американските испораки на ракети АТАКМС и тенкови Абрамс за Украина нема да ја променат ситуацијата на бојното поле.
„Вашингтон постојано води политика на целосно ограничување на билатералните односи“, рече Антонов. САД продолжуваат да вршат притисок за директен конфликт меѓу НАТО и Русија.
Рускиот претседател Владимир Путин на 18 октомври рече дека САД направиле „голема грешка“ со тоа што на Украина и дадоа ракети со долг дострел ATACMS, кои наводно им нанеле значителна штета на руските сили во неодамнешниот напад.
Како што пренесува Кијив индипендент, Путин говорејќи на прес-конференција во Пекинг, каде што рускиот диктатор пристигна на форумот „Појас и пат“, призна дека ново обезбеденото оружје создава „дополнителна закана“ за руските сили.
Сепак, лидерот на Кремљ изрази уверување дека руската војска ќе биде способна да ги одбие нападите ATACMS и дека ракетите со долг дострел се „фундаментално неспособни да ја променат ситуацијата“ на фронтот.
Според Путин, обезбедувањето на ATACMS на Кијив е грешка, бидејќи тоа наводно ќе доведе само до „продолжување на агонијата“ на Украинците.
„И, конечно, поголема грешка, која сè уште не е очигледна, но многу важна, е тоа што САД се повеќе се вовлекуваат во овој конфликт“, рече Путин.
Клучна цел
Аеродромите, во регионите Луганск и Бердјанск, се наоѓаат зад линијата на фронтот. Руската војска очигледно мислела дека се на безбедно растојание од украинските напади.
Во меѓувреме, Русија уфрла повеќе единици во своите напори да заземе клучен град во источна Украина, велат западните аналитичари, по очигледните неуспеси кои ги забавија нејзините повеќедневени напади.
Развојот на оружјето го зголемува притисокот врз Кремљ бидејќи двете страни бараат предности на бојното поле пред зимата и она што се обликува како долготрајна војна на трошење.
Обидот да се нападне Авдиивка – силно заштитен град кој стои на патот на амбициите на Москва да обезбеди контрола врз целиот регион Донецк – е најзначајната офанзивна операција на Москва во Украина од почетокот на годината, според Министерството за одбрана на Обединетото Кралство.
Напорот на Кремљ да го преземе градот доаѓа по неколкумесечно одвраќање на контраофанзивата на Украина, која Киев ја започна околу 16 месеци по целосната инвазија на Русија.
Окупираните градови Луганск и Бердианск се наоѓаат на околу 85 километри и 100 километри од најблиската линија на фронтот.
Како резултат на тоа, употребата на ATACMS во нападите на Луганск и Бердијанск сама по себе не покажува дека Украина сега поседува понова класа на ракети кои можат да погодат до речиси 300 километри.
Претседателот Володимир Зеленски долго време се залагаше за САД да испратат ATACMS, но имаше значително колебање од американските официјални лица за можноста тие да бидат искористени за напади во Русија.
Во јули 2022 година, американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан изрази загриженост дека испораката на ATACMS може да ги зголеми тензиите меѓу САД и Русија до тој степен што може да доведе до нова светска војна.
Германскиот канцелар Олаф Шолц досега се спротивставуваше на испораката на ракетите со долг дострел Таурус од германско производство во Украина од истата причина, и покрај широката поддршка за нивниот трансфер од германскиот Бундестаг.
Испораката на ATACMS го илустрира процесот кој постојано се развива, капка по капка, во кој западното оружје беше испратено во Украина. Тоа е најновиот вооружен систем што требаше да се испорача, кој првично беше исклучен, поради стравувањата од ескалација.
Имаше слична загриженост за ескалација по првите испораки на ракетите HIMARS во јуни 2022 година, но таква ескалација не се случи, а украинските сили оттогаш интензивно го користат HIMARS на бојното поле.
Руските пропагандисти тврдат дека има болни загуби меѓу екипажот
Рускиот пропагандист Илја Туманов, кој го води каналот „Фајтер-бомбер“ со авијација, објави во вторникот наутро дека ударот е еден од најболните од почетокот на целосната инвазија на Русија на Украина.
Тој рече дека руските инвазивни сили претрпеле загуби во авионски екипаж и авиони.
Милитарни.уа пренесува и други руски пропагандисти поврзани со авијацијата, кои исто така, го забележаа украинскиот удар на аеродромот во Бердијанск и загубите меѓу напаѓачите. Сателитските податоци укажуваат и на пожари на аеродромот.
Русите тврдат дека вооружените сили на Украина наводно користеле тактички балистички ракети ATACMS со касетни боеви глави за да го нападнат аеродромот каде што биле сместени армиските хеликоптери.
Пропагаторите се жалат дека руската војска не се подготвила за евентуална употреба на вакви ракети од страна на украинските одбранбени сили и затоа претрпела значителни загуби.
Русите продолжуваат да градат утврдувања за заштита на авионите на аеродромот во Бердијанск. Сателитските снимки снимија повеќе од 20 руски хеликоптери стационирани таму до 29 септември.
New satellite imagery shows more than 20 Russian helicopters at the airport in occupied Berdyansk.
Russian forces continue to build new revetments and shelters for vehicles and equipment at the site. pic.twitter.com/m7cAH2SxTM
— Brady Africk (@bradyafr) September 29, 2023
Во вторникот наутро, Стратешките комуникации на АФУ објавија дека ноќта на 17 октомври, украинските одбранбени сили успешно погодиле хеликоптери и опрема на руските инвазивни сили на аеродромите во близина на окупираниот Бердианск. Локалните жители и очевидци известуваат дека имало удари на аеродромот каде што е сместена руската војска.
Генералштабот на вооружените сили на Украина, исто така, во утринскиот извештај изјави дека „украинските војници погодиле два хеликоптери на местата за слетување, складиште за муниција и непријателско артилериско возило“, без да го прецизира точното место на инцидентот.
Извештајот не го наведува видот на употребеното оружје или штетата предизвикана на агресорот.
Во вторникот наутро, Стратешките комуникации на АФУ објавија дека ноќта на 17 октомври, украинските одбранбени сили успешно погодиле хеликоптери и опрема на руските инвазивни сили на аеродромите во близина на окупираниот Бердианск. Локалните жители и очевидци известуваат дека имало удари на аеродромот каде што е сместена руската војска.
Генералштабот на вооружените сили на Украина, исто така, во утринскиот извештај изјави дека „украинските војници погодиле два хеликоптери на местата за слетување, складиште за муниција и непријателско артилериско возило“, без да го прецизира точното место на инцидентот.
Во извештајот не се наведува видот на употребеното оружје или штетата предизвикана на агресорот.
Драган Мишев
