Гренланд јасно стави до знаење дека не е на продажба, изјави во вторникот данската премиерка Мете Фредериксен, како одговор на фиксацијата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп со купување на огромниот арктички остров.
Фредериксен рече дека гренландскиот премиер Муте Егеде „е многу, многу јасен … дека има голема поддршка кај народот на Гренланд дека Гренланд не е на продажба и нема да биде ниту во иднина“.
Како што пренесува Политико, забелешките на данскиот лидер доаѓаат откако Трамп минатиот месец предложи купување на Гренланд од Данска, нарекувајќи го американското стекнување на територијата на Арктикот „апсолутна неопходност“. Тој, исто така, го даде предлогот во 2019 година за време на неговиот прв мандат, што и тогаш наиде на укор од Фредериксен.
Истовремено, членот на данскиот парламент Аја Кемниц во интервју за Си-ен-ен му пораша на Трамп дека Гренланд не е на продажба, Гренланд никогаш нема да биде на продажба и Гренланд не е МАГА.
Најстариот син на Трамп, Доналд Трамп Џуниор, во вторникот слета на Гренланд на, како што рече, приватна посета. Но, неговата придружба вклучуваше огнен конзервативен активист Чарли Кирк и персоналот на постариот Трамп, Серџо Гор. Трамп постариот ги опиша како негови претставници.
„Дон Џуниор и моите претставници слетуваат на Гренланд. Приемот беше одличен. Ним и на Слободниот свет им треба безбедност, сигурност, сила и МИР! Ова е договор што мора да се случи. МАГА. Направете го ГРЕНЛЕНД ПОВТОРНО ОДЛИЧЕН!“ Трамп напиша во вторникот на својата платформа за социјални медиуми Truth Social.
Пет години откако ги урна арктичките аспирации на Трамп, Фредериксен уште еднаш повтори дека „Гренланд им припаѓа на Гренланѓаните“.
„Од една страна, задоволна сум поради порастот на американскиот интерес за Гренланд“, рече Фредериксен во интервјуто во вторникот за данската телевизија ТВ 2. „Но, секако, важно е тоа да се одвива на начин каде што е на Гренланѓаните. одлука, каква им носи иднината“.
Гренланд, најголемиот остров во светот со население од околу 60.000 жители, беше данска колонија додека не стана самоуправна со свој парламент во 1979 година. Останува територија на Данска, а Копенхаген врши контрола врз нејзината надворешна и одбранбена политика.
Додека глобалните сили се обидуваат да го прошират својот дофат и отпечаток на Арктикот, Гренланд богат со минерали – кој е домаќин на американска воена база – е посакуван поради неговата стратешка вредност во безбедноста и трговијата. Фредериксен, кој во 2019 година ја опиша обидот на Трамп да го купи островот како „Апсурдно“, рекоа дека Гренланѓаните сами одлучуваат за својата иднина, нарекувајќи го растечкото движење за независност на островот „легитимно“.
„Можам да забележам силна желба кај многу Гренланѓани да се придвижат кон независност“, рече таа. „Тоа е легитимно, и затоа мислам дека е важно иднината на Гренланд да се обликува во [главниот град на Гренланд] Нук.
Според договорот од 2009 година со Данска, Гренланд може да прогласи независност само по успешен референдум – за кој нејзиниот лидер Егеде се чини дека навести, за време на неговото новогодишно обраќање, дека може да се одржи во тандем со претстојните парламентарни избори на островот во април.
Драган Мишев