Светот го дочекува Денот на ненасилството, 2 Октомври, со полициска бруталност: 840 повредени граѓанки и граѓани и 30 полицајци во Каталонија, на референдумот за независност. Референдум што на 5,3 милиони граѓани со право на глас требаше да им обезбеди слободно да одлучат за себе и за сите жители на Каталонија, за или против независност, со полното демократско право.
Она што добија е демонстрирање на „демократија“, преку сите форми на полициска бруталност и кршење на човековите права и слободи.
Македонија, пак, го дочекува Денот на ненасилството, со првиот оружен инцидент во Кичево, каде настрада независниот кандидат за градоначалник, случај чии мотиви уште се непознати, а и ако е криминален, во екот на локалните избори и тој добива и изборен контекст.
Денот на ненасилството треба да претставува повод за ширење на пораката за мирно разрешување на конфликтите, ненасилна борба за слобода, право на живот без страв и промени по пат на разбирање и меѓусебно почитување. Овој ден треба да потсети дека едукацијата и подигањето на јавната свест е процес што трае во континуитет за секоја следна генерација.
И ако е тоа така, насилството го засенува ненасилството, а пораката „Око за око – го прави целиот свет слеп“ на Махатма Ганди само ја врамува сликата што светот ја има сам за себе.
Врвот на промените во демократијата го засенуваат режимските системи, а идејата за компромис се коси со борбата за слободата во сите нејзини форми.
Со насилството не се преговара, а слободата е бескомпромисна. Затоа, „биди промената што сакаш да ја видиш во светот“, но ако промените водат кон деструкција и насилство, тогаш дали е тоа светот во кој сакаме да живееме?
Македонија, од друга страна, креативно, шарено, но и крваво, излезе од зачмаеноста на еден децениски режим, очекувајќи брзи и коренити промени што ќе гарантираат поинаков принцип на однесување кон човековите права и слободи и демократско општество што ќе гарантира ненасилство, мир и просперитет.
Концептот за промени подразбираше и распишување избори на локално ниво. Избори од кои се очекува да бидат без насилни и вооружени инциденти. Со исклучок на инцидентот во Кичево, ништо не наведува дека насилството ќе „царува“ и дека духот на демократијата ќе биде вознемирен.
ЦИВИЛ, како организација што од почетокот на своето постоење ги следи принципите на ненасилството, со долгогодишно искуство во изборното набљудување, повикува на почитување на гласачкото право на секој граѓанин и граѓанка и на мирни избори без насилство од секаков вид, со гаранција дека слободната волја за одлучување ќе им биде гарантирана.
Своето изборно набљудување ЦИВИЛ секогаш го започнува со порака и повик до сите инволвирани субјекти во изборниот процес да се водат по принципите на ненасилство и да обезбедат непречен и слободен тек на изборниот процес во интерес на граѓанките и граѓаните.
„Нулта толеранција за насилството и изборните нерегуларности!“ – е мото според кое ЦИВИЛ се води и овие избори. Да не се повтори 2008, година на тешки изборни нерегуларности и екстремно насилство во изборниот процес, кога животот го загуби едно лице, а изборниот процес беше исполнет со тешки и насилни инциденти. Инцидентот во Кичево да добие своја разрешница, а сите инволвирани страни во духот на демократијата и почитувањето на човековите права и слободи, да обезбедат слободни и ненасилни избори каде секој граѓанин и граѓанка ќе можат слободно и непречено да гласаат – е цврстиот став на ЦИВИЛ – Центар за слобода.
Според резолуцијата A/RES/61/271 на Генералното собрание на Обединетите нации од 15 јуни 2007 година, Денот на ненасилството треба да ја продлабочи политичката и општествена волја за обезбедување култура на мир, толеранција, разбирање и ненасилство.
Или ако ја следиме максимата на Ганди, тогаш секој ден треба да биде потсетник дека ненасилството е „посилно од најмоќните оружја за уништување осмислени од генијалноста на човекот“.
Биљана Јордановска