Безбедната, чиста и одржива животна средина, биодиверзитетот и стабилниот екосистем, се неопходни за потполно практикување на човековите права. Секоја повреда на природата повеќе или помалку влијае врз животот на човекот и остварувањето на неговите права.
Правото на живот, правото на уживање на највисокиот можен стандард на здравје, погоден за живеење достоинствен живот, остварувањето на правата на образование, семејство, работа, … се директно или индиректно поврзани со здравата животна средина и заштитата од опасни материи и зрачења, како и со можноста за производство доволни количини здрава храна.
Должината на животниот век е во голема мера поврзана со здравата животна средина. Голем број заболувања кои влијаат на можноста човекот да живее исполнет живот (да се образува, да ја работи работата која што ја сака, да спортува, да се забавува, но и да основа семејство и да има потомство) се поврзани со нарушувањата на животната средина. Достапот до доволна и соодветна храна во голема мера е поврзан со животната средина.
Бидејќи само во рамките на безбедна, чиста, здрава и одржива животна средина може да се почитуваат, заштитат и остварат човековите права, од исклучително значење е воспоставувањето суштински стандарди и обезбедување ефективно спроведување на овие стандарди против јавни и приватни учесници кои со своите активности ја загрозуваат животната средина.
Загрозувањето на животната средина може да има посебно тешки последици за остварување на правата на најранливите групи (деца, возрасни, луѓе со попреченост, жени, луѓе со хронични заболувања) или на правата на оние кои се изложени на посебен ризик од штетата нанесена на животната средина (земјоделци, рибари, градежни работници и сите оние изложени на драстичните временски последици од климатските промени).
Мирјана Најчевска
Право на здрава животна средина, објавено на 02.11.2020