Загадувањето како глобален проблем на кој интензивно се работи, но многу малку се постигнува во светски рамки, а особено кај нас, во последно време се поврзува со уште една непредвидлива, но животно загрозувачки состојба за луѓето, а тоа е корона вирусот.
Со почеток на пандемијата и мерките за нејзино сузбивање во сите држави во светот што имаат случаи на Ковид-19, се појавија и првите вести како нивната рестриктивност влијае на природата. Посебно внимание се обрна на загадувањето.
Со Петар Орданоски од Инфопроект, чиј проект „Еко монитор“ претставува хиперлокален систем за мониторинг на загадувањето во урбаните средини зборуваме колку моменталната состојба со корона вирусот и мерките за заштита од Ковид-19 придонесуваат за намалување на загадувањето во нашата земја.
„Хиперлокален значи дека со голема точност на ниво на улица може да се утврди колкаво е и кои се причинители на загадувањето. „Еко монитор“ работи како пилот проект сега за сега само во Прилеп и работи перфектно во границите на очекуваното. Делумно е имплементиран и во Куманово, но за жал поради ситуацијата со корона вирусот тој процес е стопиран. Имплементацијата е незавршена бидејќи институциите работат со скратено време, гледаме дека веќе има секакви рестрикции и најстрого е забрането да се излегува… Се надеваме дека кога ќе помине пандемијата ќе имаме конкретна слика за загадувањето и други метеоролошки состојби и во Куманово“, изјави Орданоски.
Ваквиот начин на мониторање има многу предности, а самите мерни станици имаат опција за надоградба како што се ветромери, мерачи за гама радијација, киселост, влажност на почвата… на овој начин може да се предвиди врз база на постоечки параметри каде во иднина би се појавило загадување со цел превентивно да може да се интервенира.
„Генерално на глобално ниво, со пандемијата, загадувањето е намалено. Смален е интензитетот на работа на фабрики, тешка индустрија… Но на помали локации, локално, конкретно на ниво на населба, загадувањето или износот на ПМ честички не е намалено. Луѓето се сега дома, а периодот беше ладен. Сѐ уште се греат на дрва, но и користат други вид на недозволени грејни тела, почнувајќи од гуми па да не зборуваме за понатаму. Со зголемување на температурите и намалувањето на потребата од греење, ќе се намали драстично и загадувањето во овој период. На ова ќе помогне и затворањето на фабриките и тешката индустрија“, изјави Орданоски.
За намалување на загадувањето влијае и фреквентноста на сообраќајот. Иако во нашата земја и покрај ограничувања тој пад на загаденоста што доаѓа од издувните гасови од автомобилите, во европските градови со поголем број на заболени од Ковид-19 и поригорозни мерки што го ограничуваат движењето на населениот забележано е намалување на загаденоста дури и до 50%.
Сепак, како што изјави и Орданоски, допрва ќе се проценува колку пандемијата влијае на намалување на загадувањето и колку по завршување на пандемијата и реактивирање на фабриките, тешката индустрија и интезивирање на сообраќајот нагло ќе се зголеми.
Биљана Јордановска