пишува: ЏАБИР ДЕРАЛА
Датумот за избори е 5 јули. Тоа е завршена приказна. Едноставно, разумот и основното чувство и став за неопходноста на демократијата и владеењето на правото, може лесно да заклучи дека оваа наша држава веќе не може да си дозволи техничка влада. Особено не техничка влада што е составена како структура што треба да организира парламентарни избори, а не да се бори со тешка закана за здравјето и животот на луѓето. Тоа е како да сакате да летате со крилја од хартија, а авионот сте го заклучиле во хангар. Многу пати го кажав и го напишав ова.
Не е прашање на успешноста или неуспешноста на овој владин состав во справувањето со здравствената криза. Секој има право различно да го цени успехот или „отсјајот“ и на Венко Филипче, и на Наќе Чулев. Суштината е во тоа дека овој владин состав има времен карактер и различна намена, скицирана во Пржинскиот договор. Сосема различна приказна е и колку самото „пржинско“ решение е добро или не.
Едноставно, да повторам уште еднаш, за да се разбереме околу основните позиции – ова е техничка влада за организирање на избори. Точка. Или требаше, по примерот на еден „херој на демократијата“, да кажам Извичник…
Оваа држава веќе не може да си дозволи ни целосно отсуство на парламент. Од поинаква природа се и оценките за квалитетот на работата на парламентот. Има разочарани, па и гневни, а некои се задоволни или, пак, рамнодушни на парламентот. Но живееме во држава со парламентарна демократија. Затоа, како и да го оцениме, нам ни треба парламент. И толку. Ако нема парламент, нема ни демократија, колку и да се демократи луѓето во владата или колку и да е демократ македонскиот претседател. Ним, на владата и на претседателот, им недостига уште еден столб – парламентот. За да бидеме парламентарна демократија.
Познати се причините зошто не беше прифатена иницијативата за реактивирање на парламентот. А плата земаат, нели? Но и тоа е веќе стара приказна. Да погледнеме напред, во неизвесното утре за целата планета. Неподготвени сме. Немаме влада со полн капацитет на управување, немаме парламент за донесување закони и за демократска контрола на сите лостови на моќта.
Тоа е ситуацијата. Без да правдаме, фаворизираме или критикуваме некого, без инаети и кавги. Реалноста е таква – државата ни е само делумно функционална.
Ете, затоа, изборите ќе се одржат на 5 јули. Не затоа што на Заев му се брза (зошто би му се брзало?) или затоа што Мицкоски е исплашен. Правниот механизам се активира и му овозможува на системот да застане на нозе, а решението е: да се заокружи изборниот процес, за да можеме да продолжиме понатаму со животот. Вонредната состојба завршува за некој ден, а потоа изборниот процес продолжува. Едноставно и јасно. Неопходно.
Не постои ниеден правен, политички, здравствен, па ако сакате и морален аргумент со кој изборниот процес може да се сопре. Ниту техничката влада, ниту претседателот на државата немаат повеќе аргументи да ја продолжуваат вонредната состојба за борба против коронавирусот.
Ако вонредната состојба беше потребна за да се воспостави систем на заштита, сега тоа не смее да се претвори во мерка со која институциите, економијата и, воопшто, животот на луѓето ќе се фрлат во агонија без крај. Не е потребна вонредна состојба, за да се прогласи карантин на некоја општина, па и дел од општина, тоа е барем познато.
И повторно, оценките за спроведувањето на вонредната состојба се важна, но сосема поинаква приказна. Без оглед на политичките определби или симпатии, важно е да се знае дека веќе нема потреба од вонредна состојба, туку од продолжување на животот. Нормализација. А прв чекор кон нормалниот живот се изборите.
А колку ќе биде безбедно да се гласа со вакви бројки? И тоа е лесно прашање. Но да го оставиме одговорот за утре. До тогаш, мијте раце, носете маска и одржувајте го растојанието. Спасете живот. Извичник…