Илјадници протестираат во Унгарија против законот во руски стил, насочен кон медиумите и невладините организации

Околу 10.000 луѓе се собраа во главниот град на Унгарија на 18 мај во знак на протест против контроверзниот закон за кој критичарите велат дека ќе ја ограничи слободата на изразување и ќе го имитира рестриктивниот закон за „странски агенти“ на Русија, објави Асошиејтед Прес, пренесува Кијив Индипендент.

Демонстрациите во Будимпешта, едни од најголемите во последните месеци, се случија откако член на владејачката партија Фидес на премиерот Виктор Орбан предложи закон со кој ќе ѝ се дадат на владата широки овластувања да истражува, казнува, па дури и да забранува медиуми и невладини организации кои добиваат какво било странско финансирање.

Демонстрантите го исполнија плоштадот Кошут пред унгарскиот парламент, осудувајќи го законот како напад врз граѓанското општество и демократските слободи. Говорниците на митингот го опишаа законодавството како авторитарен потег дизајниран да го замолчи несогласувањето пред националните избори следната година.

„Овој закон не е ништо повеќе од закана, закана против луѓето да можат јасно и слободно да ги изразат своите мислења“, рече Јакаб Тот, еден од говорниците. „Ако не ни припаѓа на сите нас, ако не сме сите слободни, тогаш суверенитетот е единствено и исклучиво суверенитет на владата.“

Предложениот закон би создал владина црна листа на организации кои добиваат меѓународна поддршка и би дозволил наметлив надзор, големи казни и оперативни забрани. Тој би го спроведувала Канцеларијата за заштита на суверенитетот, државно тело основано во 2023 година за кое критичарите велат дека ги таргетира независните гласови под маската на националната безбедност.

Орбан и неговите сојузници ги обвинија странските актери, особено САД за време на претходните администрации и Украина, за финансирање на независни медиуми и антикорупциски групи за да ја поткопаат неговата влада. Овие организации ги негираат тврдењата, велејќи дека нивната работа служи на јавниот интерес и се придржува до професионалните стандарди.

Унгарија се соочи со зголемени критики од меѓународните надзорни тела за еродирање на слободата на печатот и демократските контроли за време на 15-годишното владеење на Орбан. Новото законодавство, кое се очекува да биде усвоено во парламентот доминиран од Фидес, многумина го сметаат за најрепресивно досега.

Во мај 2024 година, сличен закон за странски агенти беше усвоен во грузискиот парламент. Законот, поддржан од владејачката партија „Грузиски сон“, го отсликува репресивното руско законодавство што се користи за справување со критичарите на режимот на Кремљ и невладините организации во Русија со странски врски од каков било вид.

Репресиите на „Грузиски сон“ врз независните медиуми и одлуките за дистанцирање на земјата од ЕУ предизвикаа масовни протести што траеја со месеци и насилни репресии од страна на полицијата во земјата.

Д. Мишев