Собранието на Република Северна Македонија во понеделникот, 24 март, соопшти дека на координација која се одржа во Сала на Влада во Собранието во присуствуво на претседателот на Собранието Африм Гаши, потпретседателката Весна Бендевска и координаторите на ВМРО-ДПМНЕ, СДСМ, ВЛЕН, ЗНАМ и Левица, како и претставник од Влада и генералната секретарка на Собранието консензуално се согласиле дека имајќи ги предвид чувствата на сите граѓани по трагедијата во Кочани, изразувајќи почит кон сите загинати и надеж дека повредените ќе се вратат во добра здравствена состојба што поскоро, да се откажат сите активности планирани за оваа работна седмица, вклучително и брифинг со новинари.
Истата одлука Собранието ја донесе и на 17 март, ден по трагедијата во Кочани, каде животот го загубија 59 лица, а над 100 беа повредени.
Во јавноста се јави незадоволство од одлуката донесена оваа недела за продолжување на уште една недела „распуст“ на Собранието.
ЦивилМедиа ги праша граѓанките и граѓаните, но и пратениците, експертите и претставниците на граѓанското општество. И додека пратениците велат дека нема одлука Собранието да не работи, туку да нема пленарни седници и други активности, а пратениците се во собраниските канцеларии и се спремаат за наредната недела, додека експертите, граѓанското општество сметаат дека се работи за избегнување одгворност.
„Во ред е да се изрази почит, но прекинот на работата на Собранието не треба да биде алиби за избегнување одговорност. Трагедијата во Кочани не е само несреќа – тоа е резултат на системски пропусти. Наместо паузи, јавноста очекува од пратениците да ја отворат темата, да бараат одговори и да се преземат конкретни чекори. Сочувство без одговорност не е доволно.“, изјави за ЦивилМедиа граѓанскиот активист Бесим Небиу.
За политичкиот аналитичар Сефер Селими, пак, парламентот мора да ја искористи својата контрола над Владата, особено во барањето одговорност, а не да бега од дебата.
„Стопирањето на работата на Собранието е еден од најнеодговорните акти на институцијата која сноси најголема одговорност за функционирањето на политичкиот систем, и надзорот над работата на владата. Бегањето од дебата не е избегнување на запалива реторика, туку бегање од одговорност. Тоа не е во функција на правдата што ја очекуваат граѓаните, туку во функција на окупирање на јавниот наратив и контрола на дискурсот за одговорност, од страна на самата работа што треба да биде одговорна – власта. Парламентот мора да ја искористи својата моќ на контрола над владата, функција која историски ја извршуваше исклучително лошо од независноста, служејќи повеќе како гласачка машина за мнозинството отколку како институција за одговорност. Пратениците го добија мандатот од граѓаните и имаат обврска, секогаш – но особено во овој момент кога трагедија од такви размери бара одлучност за непристрасна, транспарентна и целосна правда.“, изјави политичкиот аналитичар Сефер Селими.
Пратениците децидни дека не се работи за целосен прекин на работата на Собранието. Пратеничката и лидер на ЛДП, Моника Зајкова, за ЦивилМедиа, изјави дека иако не е консултирана за одлуката на Собранието, сепак пратениците имаат можност да бидат во своите канцеларии и да остваруваат средби со граѓани.
„Како пратеничка не учествувам на координации бидејќи немам право, така што никој никогаш не ме консултирал поединечно за мислење по однос на одлуките за работа на Собранието. Добив само известување дека седницата закажана за утре е одложена. Така што за одлуката не бев консултирана. Пратеничките прашања не се инструмент за кавги или закани, напротив преку конструктивни прашања и одговори да се информира јавноста и да се расчистат некои состојби во врска со работата на институциите. И најчесто треба да се прашања кои граѓаните преку нас ги доставуваат до Извршната власт, а не за партиски или лични пресметки. Пратениците имаат можност да бидат на своите работни места и кога нема седници,остварувајќи средби со граѓани во нивните канцеларии по однос на идеи, предлози, иницијативи, проблеми или пак да се надвор меѓу и со граѓаните, да партиципираат во работни групи, на настани, да остваруваат контакт и надзор над одредени институции. Состојбата е тешка, не боли сите, многумина имаат лични релации со погодени семејства, треба вистинска информација и многу работа за да не долеваме сол на отворените рани“, вели Моника Зајкова.
За пратеникот на СДСМ, Фатмир Битиќи, со оглед на ниското ниво на комуникација во Собранието, одложувањето а пленарните седници е најраумно решение.
„Нема одлука дека Собранието не работи. Јас како и многу други пратеници сме во Собрание и се спремаме за наредните планерни седници и собраниските комисии. Одложени се пленарните седници за следна недела, со оглед на ниското ниво на комуникација во Собранието е најразумна. Одложувањето на седниците не значи откажување од барањето за правда во случајот со трагедијата во Кочани. Неколкумина пратеници од наша пратеничка група побаравме формирање анкетна комисија со надворешни експерти. Нема бегање од правдата!“ изјави за ЦивилМедиа Фатмир Битиќи.
Претседателот на СДА Македонија, Џелал Хоџиќ, коментирајќи ја одлуката на парламентот да не работи во денови критични за расветлување на трагедијата во Кочани, каде што животот го загубија 59 лица, а повредени се повеќе од 150, за ЦивилМедиа изјави дека се работи за лоша и непромислена одлука и да се избегнат пратеничките прашања.
„Во периодот кој Собранието нема да работи, нема да се подобри атмосферата во општеството. Ниту од некое друго место општеството ќе добие одговори на прашањата: Зошто ни се случуваат вакви трагедии, како оваа во Кочани? Нема на друго место да се отворат и затворат прашањата и за моралната одговорност на носителите на функции. Нема на друго место да се отворат прашањата кои закони треба да се менуваат, а какви комплетно нови закони треба да се усвојат, за институциите да имаат функционални и ефикасни механизми за превенција од вакви трагедии. Нема посоодветно место да добиеме вистински прашања и одговори кои институции и зошто потфрлија и пред и после трагедијата во Кочани“, истакна Хоџиќ во разговорот за ЦивилМедиа.
Политичкиот аналитичар Петар Арсовски, смета дека паузирање од политички прашања е логично, но тоа не значи дека пратениците треба да „одмараат“.
„Мислам дека пауза од пратенички прашања е логична, зашто тоа би се претворило во натпревар на политички навреди, но останатиот дел од собранието секако може да работи. Во секој случај, гестот на солидарност не треба да се сведе само на „одмор“. Пратениците, сите, секако можат да си дозволат да донираат една плата за настраданите во несреќата – тоа ќе беше подобра порака одошто сегашната одлука“, вели Арсовски.
На вчерашното ПРАШАЊЕ НА ДЕНОТ: Што мислите за „распустот“ што си го даде Собранието?, граѓаните одлуката за продолжување на уште една неработна недела ја толкуваат како бегање од одговорност, срамен чин и се поставува прашањето дали воопшто размислуваат да донираат за настраданите и семејствата на починатите во трагедијата во Кочани.
Редакција ЦивилМедиа