пишува: САШО ОРДАНОСКИ
Во саботата, како дел од публиката, присуствував на панел-дискусијата на ЦИВИЛ „Жртви на режимот – сведоштва и слики“. Мислам дека секој полнолетен граѓанин на оваа држава би требало – да не кажам дека би морало! – да го одгледа, во таа прилика, сведочењето на г-ѓа Лидија Лазова, своевремено, со десетици свои колеги, уапсена, притворена, а потоа и осудена во случајот „Калдрма“. Памтите, тоа беше, за потребите на пропагандата на претходната власт, едно од оние масовни апсења пред камери, ова во 2012 година, на луѓе кои беа осомничени за злоупотреби при наплатата на патарините.
Потоа 86 души беа осудени на, вкупно, близу три и пол века затвор. Преродбата газеше напред.
Погледајте го сведочењето на г-ѓа Лазова. Тоа не е само сторија, раскажана од многу личен агол, за изживувањата на режимот на г. Никола Груевски и за пропаста на една жена и нејзиното семејство. Тоа е приказна за сите меѓу нас кои беа и сè уште се вљубени во груевизмот. Кои се вљубени во владеење со „цврста рака“ – чија било! – за кои дисциплината е поважна од слободата, партијата од правдата, а поединечните човечки судбини им се неважни во споредба со потребата да се остане или да се дојде на власт.
Тоа е трогателна приказна и за шокантната бесчувствителност на нашиот правосуден систем: од полицајците кои апсат, преку обвинителите и судиите, до затворските чувари… Тоа е скандалозна приказна и за условите во нашите (тогашни, сегашни) затвори – на пример, деведесет дена во самица, метар и пол на два, во битолска зима од минус 20, без греење и со ѕидови од кои тече вода, со четири дена прегорена сијалица, за злоупотреби на патарина?!?!
Такви документарци сме гледале за занданите во Јужна Африка за време на апартхејдот и сме останувале без здив за тоа не само што може системот да му направи на поединецот, туку и како луѓето во системот, во негово име, стануваат отелотворение на баналноста на злото. Како човек човеку може да биде волк. Или барем стаорец.
Но, тоа е приказна и за една голема, изневерена надеж дека, кога ќе падне една власт, следната ќе се обиде да ги поправи, или барем да ги провери, неправдите кон жртвите на претходната власт. Цела булумента бивши и сегашни надлежни функционери – „бившите“, во голем број, се сè уште и сегашни! – не се заинтересирани за тоа. Немаат ни време, ни волја да се занимаваат со поединечните трагедии на жртвите од претходната власт. Бркаат политика. Идат избори.
Тогашната власт, сегашна опозиција, пак, е презафатена со тврдењата дека оваа власт произведува нови жртви… Нема во тоа ни трунка грижа на совест, авторефлексија, барем извинување. Има само распенавена желба, полна со нови закани, пак да се освои власта.
Сега, пак, некогашната толпа од пред телевизиските екрани, десетина години учена да биде гладна за скандали и „крв“ во режија на режимската пропаганда, се пресели, главно, на социјалните мрежи. Злото кое таму секојдневно се блуе врз приведени и осомничени е скандал поголем од кој било криминал за кој можеби некој ќе биде обвинет, а којзнае дали и осуден. На Фејсбук си мртов и ако униформирани лица ти заѕвонат дома за неплатен сообраќаен прекршок – ќе ве сними соседот низ шпиунката на вратата… А, потоа, до трето колено!
Всушност, сведочењето на г-ѓа Лидија Лазова е приказна за сите нас. Ние, што се остриме пак да (не) одиме на избори.
Нека не ве мрзи, погледајте го видеото, потрошете петнаесетина минути, вреди барем еден ден да не ви биде сеедно.