Во тек е јавниот настант на ЦИВИЛ „Еднаквост на жените: Длабока хибернација“, дел од серијата под заеднички наслов „Во фокусот на ЦИВИЛ“. Учесници на панелот се г-ѓа Савка Тодоровска од СОЖМ, Тамила Велковска претставничка на украинската заедница во РСМ, Дороти Пачкова од „Една може“, и Мерсиха Смаиловиќ од Легис.
Панелот е посветен на прашања за институционалниот, државниот и општествениот однос за правата на жените, еднаквоста на жените и нејзиниот декларативен статус, како и причините, дејствијата и можните решенија кога станува збор за статусот на жената во општествено-политичките дискурси.
Тамила Велковска претставничка на украинската заедница во РСМ
Жените се дел од украинската војска од 1993 година. Нивната улога се прошири кога Русија го диктираше Крим. Им беше дозволено да бидат дел од вооружените сили, но беа дел и од другите борбени специјалности, снајперисти, дел од тимот во оклопни возила… Според податоците од 2020 година повеќе од 30 илјади жени учествувале како дел од вооружените сили заклучно со март 2021 кога тој процент беше над 22%. За споредба со американската војска кој има нешто повеќе од 14%.
Типично за украинската жена е што таа многу лесно се транформира, од кујна до следниот ден ако има потреба многу лесно застанува во првата борбена линија.
„Од почеток на војната безброј Украинки доброволно се пријавија да служат во првите борбени линии. Илјадници жени сега во моментот кога разговараме, не само што се борат со окупаторите туку изнесуваат ранети, се грижат во болниците, приготвуваат храна, се убедуваат да ги утешат децата, да ги изнесат луѓето од окупираните територии. За мене не се херои само тие жени, туку и тие што се низ целиот свет кои се обидувааат на секој начин да пружат помош, организираат сместување на бегалци и Украинци што од секаде во светот собираат хуманитарна помош, организраат протести…“, додаде Велковска.
„Нашиот отпор има неверојатно женско лице“, вели Велковска.
„Самите почетоци на „Една може“ се потпираат на можност да бидам дел од ЦИВИЛ“, нагласи Дороти Пачкова од „Една може“ на почетокот на своето излагање.
Дороти Пачкова:
Положбата на жената е незавидна, по 6 години на „ Една може“, можеме да кажаме дека влијанието го гледам токму во менување на јавната свест и во перцепциите во однос на самохраните родители. Ако на нашите почетоци бевме ословувани како канцер на општеството и бевме опасни по живот, не упатуваа многу често дури и во јавниот простор да си седиме дома, да си молчиме и да веднеме глава, сега ја имаме поддршката од сите медиуми, кои на некој начин, дури и ја хероизираат работата на една самохрана мајка.
„Во одонос на препораки она што „ Една може“ постојано го зборува и лобира се квоти. Само кога има квоти за жените од ранливи и маргинализирани категории, на пократки стази, со цел да ги демаргинализираме. Тоа се вика позитивна дискриминација и е алтка која многу европски земји ја користат токму за да ги извлечат различните категории на граѓанки и граѓани од независните позиции во кои се наоѓаат„ додаде Пачкова.
Савка Тодоровска од СОЖМ
Целосно сме задоволно со она што е постигнато во одредени сегменти на општественото живеење и во развојот на мислата, на разбивањето на стереотипите, пред сè меѓу нас самите, кај нашите партнери и во општеството и институциите во државата.
„Ние жените на локално ниво ги бележиме потребите на жените, ги спроведуваме активностите, ја гледаме големата слика и стануваме ветер во грб на самите нас и на институциите кои треба да ги донесат законите и да ги спроведат во акција ситео ние барања за коишто треба да се постигне рамноправност мѓу жените и мажите во нашето општество на сите нивоа“, додаде Тодоровска.
Савка Тодоровска
Не можеме да бегаме од една реалност дека сите позции на жената е по партиска линија, освен нели во семејството. Тоа не можеме да го измениме, но можеме да влијаеме на жените во политиката да бидат активни, да бидат вредни, да не бидат „скромни“, да се поставуваат, да бараат да лобираат за позиции коишто сметаат дека можат да ги зевземат.
Мерсиха Смаиловиќ, Легис
Мене ми се допаѓа Меѓународниот ден на жената ,но она што недоставува е токму тој меѓународен аспект на солидарноста, каде што ќе излеземе од границите на наштата држава, во границите на тоа која жена заслужува да биде заштитена, која заслужува да добие внимание и права. Мене ми е многу драго што ЦИВИЛ како простор е секогаш тука за нас, посебно за мене да можам да се изразам дали преку пиашниот збор, дали преку дебати и силно да го кренам гласот за една од најраниливите категорија на жени во нашата држава, тоа се жените мигрантки и бегалки.
„Меѓународниот ден на жената значи да се излезе од границите на тоа што ние го сфаќаме. Еднаш во колуна објавена на ЦИВИЛ дека феминизмот не припаѓа само на белата жена и дека другите жени го немаат истиот пристап, ниту можност за еднаква, силна, борба каква што е за нас… Жената бегалка во Македонија е постојано настрана од рефлекторите“, додаде Смаиловиќ.
Серијата настани „Во фокус“ се дел од активностите на ЦИВИЛ што се поддржани од програмата Цивика Мобилитас, финансирана од Швајцарската агенција за развој и соработка.