Државната изборна комисија (ДИК), како највисок државен орган одговорен за спроведување на избори во Република Македонија, има законска обврска да овозможи остварување на избирачкото право на секој државјанин на Република Македонија, кој се стекнал со истото. Изборниот законик, меѓу другото, ја обврзува ДИК да обезбеди и пристапност до избирачките места на лицата со поинакви способности.
Тоа значи дека локациите на избирачките места треба да ги исполнуваат основните услови за остварување на лично, слободно и тајно право на глас на гласачите и следствено на тоа, истите треба да се адаптираат за пристап на лицата со поинакви способности.
„Проценката за стандардите за пристапност на лицата со попреченост на избирачките места видовме дека е објавена на веб-страницата на ДИК, но ние ја добивме малку порано. Извештајот ги содржи основните податоци, но сепак, ние не сме задоволни до крај, и нашите забелешки беа доставени до ДИК, затоа што ја нема вкупната пристапност до гласачките места, односно, колку гласачи места се непристапни. Во извештајот се објавени бројки по определени категории, каде што е проценувана пристапноста, но сепак, за секое гласачко место дали е пристапно или не, не наидовме на информација, односно, во извештајот се опфатени само објектите на јавни институции. Ова мислам дека е првичниот извештај, а иако е многу краток рокот за овие локални избори, ние ќе побараме детален извештај за секое гласачко место – колкав е процентот на пристапност“, изјави за ЦИВИЛ Медиа, Благица Димитровска од Здружението за промоција и развој на инклузивно општество „Инклузива“.
Таа истакна дека и оваа е некаков успех, со оглед на игнорантниот однос кон оваа категорија граѓанки и граѓани во минатото.
Според Извештајот за проценка на пристапноста на избирачките места за лица со поинакви способности, во 56% од избирачките места – нема скализа да се стигне до просторија за гласање, во местата каде што има скали, во најголем процент 22% – станува збор за 1 до 5 скалила. На прашање дали во овие избирачки места каде што има скали, има и пристапна рампа која води до просторијата за гласање, позитивно е одговорено за 95 избирачки места каде има скали, односно, за 37% од местата каде има скали има и пристапна рампа.
ДИК ја спровела проценката само на јавни објекти за гласање, од кои најголем број, 70% – се училишта, 7% се месни заедници и трети по застапеност се категориите именувани како разно – 4% и домови – 4%, во кои влегуваат домови на месни заедници или селски домови, како и домови на култура.
Биљана Јордановска