Пропагандата е форма на комуникација што користи вистинити или лажни информации за да влијае и да манипулира со мислењето, емоциите и однесувањето на луѓето.
Во изборен контекст, терминот пропаганда има специфично значење и се разликува од обичното политичко рекламирање или информирање.
Што е пропаганда за време на избори?
Пропагандата во изборен контекст е систематско ширење на пораки со цел да се убеди или придобие јавноста за одредена партија, кандидат или идеја. Често користи емоции, симболи и манипулација со информации наместо аргументирана дебата. Може да вклучува лажни вести, извртување факти, селективно прикажување на податоци, па дури и ширење страв или поделби за политичка корист.
Во изборен контекст пропагандата се препознава преку:
Партиски медиумски кампањи – спотови, реклами, наративи кои повеќе емоционално отколку аргументирано придобиваат гласачи.
Партиска злоупотреба на јавни ресурси – кога власта користи државни пари, институции или јавни настани за своја промоција.
Негативна пропаганда – дискредитација на политички противници преку дезинформации или манипулативни пораки.
Пропаганда маскирана како информирање – на пример, јавни кампањи или „вести“ што всушност промовираат една политичка опција.
Изборната кампања е јасно обележена, транспарентна, заснована на програми и аргументи. За разлика од неа, пропагандата е прикриена, манипулативна, со цел да влијае врз гласачите без тие да бидат свесни за тоа.
Примери на пропаганда
Злоупотреба на државни ресурси за партиски цели
Власта организира свечено отворање на автопат, фабрика или училиште токму за време на изборна кампања, при што настанот изгледа како партиски митинг.
Наместо да се информираат граѓаните за инфраструктурен проект, тоа се користи како доказ „гласај за нас – ние градиме“.
Страв и поделби
Пораки од типот „ако победи опозицијата ќе ја продадат државата“ или „ако гласачите не ја дадат поддршката, ќе нема плати и пензии“.
Црна пропаганда (дискредитација)
Ширење полуинформации или дезинформации за противникот, на пример: „Овој кандидат има тајни договори со странски држави“ без докази, или спотови што користат извадени реченици од контекст.
Маскирана партиска реклама
„Информативни прилози“ во медиуми каде новинарски текст всушност е пишуван како реклама за кандидатот.
Во Северна Македонија иако секогаш е навидум јасно, сепак, во рамки на законската легислатива понекогаш е тешко да се разграничи кампања од пропаганда, бидејќи дел од партиите користат позитивни пораки и програми, но истовремено прибегнуваат и кон манипулации – особено преку медиуми блиски до нив.
Како да го контактирате ЦИВИЛ?
📧 monitoring.civil@gmail.com
💬 Инбокс: facebook.com/civil.mk
Вашиот глас има моќ. Искористете ја!
