Интелектуалците потпишаа петиција за прекин на преговорите со Грција/над 320 грчки интелектуалци го поддржуваат Договорот од Преспа.
Во развојот на една држава има јазлови моменти, крстосници, кога се тргнува по еден или по друг пат. Кога се дефинира правецот на движење и кога се формулираат вредносните рамки. Има моменти кога луѓето ги бомбардираат со најразлични и многу противречни информации, кога станува збор за комплексни процеси кои сами по себе се тешки за разбирање, кога се внесуваат нови поими и вредности и се рушат некои стари и добро устоличени предрасуди.
Во тие и такви моменти исклучително значење има изградениот и јасно манифестиран став на интелектуалците во државата. Важно е што мислат професорите и писателите и новинарите и актерите и академиците и …, за процесите кои се одвиваат, што поддржуваат, а што не. Важно е на која страна од барикадите се наоѓаат и важно е јавно да ги искажат своите заложби. Многу е важно да ги објаснуваат своите ставови, да ги образложуваат, да даваат аргументи. И многу е важно отворено да се спротивстават на струите кои влечат наназад, на конзервативните изблици на стереотипизирање и негирање на промените, и пред се, на говорот на омраза и промоцијата на насилството како легитимна алатка во справувањето со конфликтите.
Интелектуалците во Република Македонија не ја одиграа и се уште не ја играат улогата која би требало да ја имаат во развојот на државата. Зошто?
Мислам дека тие кои по некој (макар и формален) основ можат да се вбројат во групата “интелектуалци“ не сакаат барем да ги поддржат, ако веќе не ги предводат промените, од различни причини.
Прво, се соочуваме со група интелектуалци кои едноставно се плашат. Се плашат за работното место, се плашат од осуда, се плашат дека нема да добиваат дополнителни средства и хонорари, се плашат дека ќе им бидат ускратени некои бенефиции, се плашат дека ќе бидат казнети, се плашат од сопствената и посебно се плашат од туѓата сенка.
Второ, може да се идентификува група интелектуалци кои се апатични и потполно незаинтересирани за пошироките случувања околу нив. Тие живеат во својот свет на “науката“ како некој дворец со моќни ѕидини кои ги штитат од било каков допир со реалноста.
Трета е една огромна група која со години градела лажен авторитет кој не се базира на знаење, која дошла на позиција со измама, заседнала на конкретно место како нус-продукт на политичките игри и која има големи (материјални или нематеријални) долгови кон конкретни политички партии, политичари, бизнисмени, локални и централни моќници.
Четврта е групата на утилитаристи. Тоа се интелектуалци кои за ништо не би го нарушиле сопствениот комодитет и кои се јавуваат само од време на време нешто многу мудро да промрчат на некој медиум единствено ако тоа значи дека нема да се разбранува удобната и топла жабокречина во која се сместени.
Петта е групата интелектуалци кои едноставно живеат на истиот простор, меѓутоа во некое сосема друго време. Тие искрено веруваат дека минатото е нашата иднина, дека понеделник почнува во сабота и дека развојот е западна иновација која е наменета за разорување на традиционалните вредности на нашето општество. За среќа тие се и најмалубројна група.
И тука се оние шестите, кои тргаат први на барикадите, кои се пенават како луди, кои ги нарекуваат конфликтни, и кои ги поттурнува настрана и ги толчи секоја власт, упорно и систематски и континуирано се додека не засипнат и не престанат да претаат.
Многу тешко е во вакви услови да се собираат потписи на интелектуалците во поддршка на една очигледно позитивна акција. Тешко но не и невозможно.
Сега е моментот.
Еве, јас го поддржувам договорот од Преспа.
Фотографија во прилог на текстот: архива на ЦИВИЛ
Објавено и во печатеното издание на „Слободен печат“ на 20 јули 2018 г.
Услови за користење, авторски права и заштита на приватноста
Преземање на содржините под различни услови од наведените не е дозволено, освен со писмена дозвола од ЦИВИЛ. Повредата на авторските права е забранета со закон.