Унгарецот Ференц Крауш, заедно со Пјер Агостини и Ен Л’Хуилје ја споделија Нобеловата награда за физика за 2023 година „за експериментални методи кои генерираат аттосекундни пулсирања на светлина за проучување на динамиката на електроните во материјата“.
BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2023 #NobelPrize in Physics to Pierre Agostini, Ferenc Krausz and Anne L’Huillier “for experimental methods that generate attosecond pulses of light for the study of electron dynamics in matter.” pic.twitter.com/6sPjl1FFzv— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 3, 2023
Крауш решил освоените пари од наградата – 314 илјади евра – да ги даде на добротворна организација која им помага на Украинците.
Унгарскиот добитник на Нобеловата награда и помага на Украина.
Во интервју за германски весник, тој додаде дека парите што ги добил од наградата – 314 илјади евра – ќе ги понуди на Science 4 People, здружение основано од него пред 1,5 година, и ќе им помогне на Украинците со собирање научници. Тој додаде дека доволно финансирање не е доволно за да се произведат резултати од истражување од светска класа, потребна е и соодветна инфраструктура и луѓе.
Крауш, во интервју за владината телевизија Хир, зборуваше за важноста од повторно воспоставување на честа на наставниците во Унгарија, што може да се смета како критика кон владата, која ги одржува ниските платите на наставниците во Унгарија. Како резултат на тоа, многу талентирани луѓе не избираат да станат наставници, а многу наставници го напуштаат теренот за да работат во сегмент кој плаќа повеќе, а бара помалку.
Научното истражување вреди да се спроведе само ако е „светска класа“ и ги исполнува највисоките меѓународни стандарди, рече тој во програма емитувана на јавниот телевизиски канал М5.
Исто така, тој подвлече дека ласерската лабораторија ELI-ALPs во Сегед, југоисточно од Унгарија, е „апсолутно погодна“ за оваа намена. Дури и најбогатите, најсилните земји не можат да бидат во чекор со „најсоовремена“ технологија од сите области на науката, а за земја со големина на Унгарија да спроведе истражување што има меѓународно влијание, фокусирајќи се на одредени области е „неизбежно“.
Ференц Крауш дипломирал на БМЕ во 1985 година како електроинженер. Во 2005 година на предлог на ПМФ му е доделена почесен докторат на БМЕ. Тој е директор на Институтот за квантна оптика Макс Планк во Гарчинг и професор по експериментална физика на Универзитетот Лудвиг Максимилијан во Минхен. Покрај бројните награди, тој веќе ги има добиено и Витгенштајн наградата и наградата Лајбниц.
Краус рече дека неговиот интерес за физиката започнал во училницата на „Господин Бакнеж“ во основното училиште „Радноти Миклош“ во Мор, западно од Унгарија, а се зголемил во градската гимназија „Танцикс Михали“. Стекнал диплома по електротехника на Универзитетот за технологија и економија во Будимпешта и почнал да се занимава со ласерска физика на техничкиот универзитет во Виена.
М. Д.