• Latest
Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска)

Кога бројките стануваат неопходно зло: Масивните недостатоци во политичкиот систем

June 19, 2024

Османи добил директна порака од висок претставник на ЕУ дека се очекува новата влада да ги спроведе уставните измени веднаш по изборите; Адеми со пет изборни ветувања, за Филипче негласањето е награда за режимот на ВМРО…

October 15, 2025
Фотгорафија: Собрание на РСМ

Гаши-Фон дер Лајен: Слоганот на ЕУ „обединети во различностите“ најдобро ја опишува Северна Македонија

October 15, 2025
Скриншот од видео снимка

Големи руски напади ја прекинаа струјата во Кијив и низ цела Украина

October 15, 2025
Фото: скриншот

Францускиот суд ја потврди забраната на Марин Ле Пен да учествува на избори

October 15, 2025
Никица Корубин,  магистер по археологија и историчар на уметноста, поранешна пратеничка(Фото: ЦИВИЛ)

Корубин: Чувари на демократијата се граѓаните, кои постојано инсистираат на системот, а рушители на демократијата се оние кои го практикуваат системот со авторитарна свест

October 15, 2025

Уставниот суд не поведе постапка по иницијативата на Левица со која се оспоруваат точки од Упатството за радиодифузерите за локалните избори

October 15, 2025
Фото: Скриншот од видео на European Commission/ Фејсбук

Што пропушти да каже Урсула фон дер Лајен за состојбата со медиумите на балканските лидери?

October 15, 2025
Фотографија: Влада на РСМ

Мицкоски на средба со фон дер Лајен: Државата очекува од ЕУ јасна и конкретна посветеност

October 15, 2025

ИЗБОРНА ХРОНИКА: Три дена пред изборите – Кандидатите и политичките партии меѓу ветувања, судир на интереси и суптилната кинеска „мека моќ“

October 15, 2025
Панел-дискусијата “Интегритетот на изборните процеси и демократската отпорност - Предизвици и решенија“, 9 октомври 2025, Скопје (Фото: ЦИВИЛ)

Дебата на ЦИВИЛ: Интегритетот на изборните процеси и демократската отпорност – Предизвици и решенија

October 15, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home СЛОБОДНА ЗОНА ES-PRESS-O

Кога бројките стануваат неопходно зло: Масивните недостатоци во политичкиот систем

June 19, 2024 10:31
in ES-PRESS-O, ИЗБОРИ, СЛОБОДНА ЗОНА, ТОП 5
Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска)

Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска)

Share on FacebookShare on Twitter

ЏАБИР ДЕРАЛА

Мајскиот договор, кој предизвика јавна и политичка дебата по парламентарните избори, беше дисквалификуван како неважечки. Критичарите тврдат дека Демократската унија за интеграција (ДУИ) го прекрши договорот веќе со формирањето коалиција со Социјалдемократскиот сојуз на Македонија (СДСМ) во 2017 година, и покрај тоа што СДСМ освои два мандати помалку од нивните ривали. Овој аргумент е погрешен поради неколку причини.

Прво, во 2017 година ВМРО-ДПМНЕ го доби мандатот за формирање влада, но не успеа да ја обезбеди потребната коалиција. Следствено, по законска процедура и покрај опструкциите од тогашниот претседател, мандатот премина во рацете на СДСМ, кој успешно формираше влада со поддршка на ДУИ. Ова покажува еден очигледен факт: СДСМ, а не ДУИ го предводеше формирањето на владата по неуспехот на ВМРО-ДПМНЕ. Тогаш се поставува прашањето: кој всушност го раскинал договорот и како? На ДУИ не ѝ беше дозволено да ја прифати политичката понуда од СДСМ? Оваа ситуација сугерира дека мајскиот договор е или недоречен и има сериозни недостатоци, или открива подлабоки предизвици – манипулација, неразбирање на политичките динамики и ставање на албанските партии во подредена позиција.

Понатаму, самата премиса на мајскиот договор за формирање влада составена од победник кај Македонците и победник кај Албанните е нелогична и (веројатно) понижувачка за сите учесници во процесот. Особено е обесхрабрувачки за граѓанките и граѓаните кои очекуваат владата да им даде приоритет на вредностите и политичките програми што им користат, наместо само да се фокусира на фотелјите на функционерите.

Генерално, како што стојат работите, политичките одлуки за тоа кој и каква влада ќе формира во голема мера се одредуваат според бројките и процентите, а не според политичките идеи, платформи и вредности. Овој нумерички пристап се протега надвор од формирањето влада до повеќето аспекти на државното управување. Речиси сите процеси во државата зависат од односите меѓу етничките заедници. Во исто време, на овој критичен аспект од севкупниот живот на земјата му се пристапува бесчувствително, бирократски и, да бидам сосема директен, како „нужно зло“.

Ова пренагласување на нумеричкото претставување често води до занемарување на суштинските политички прашања. На пример, економските реформи, подобрувањата во здравствената заштита и образовниот напредок често се оставаат настрана. Наместо да се поттикнува силна политичка дебата за овие витални теми, фокусот останува на одржување на деликатна рамнотежа на етничката застапеност, врз основа на партиска припадност, што им остава уште повеќе простор на манипулациите, па и корупцијата. Ова не само што го задушува напредокот, туку поттикнува продолжено и продлабочено чувство на разочарување кај електоратот.

Освен тоа, бирократскиот пристап кон етничките односи овековечува еден бескраен циклус на површни решенија кои не успеваат да ги решат основните прашања. Нијансиран и сензибилен, разумен и стратешки пристап кон овие односи може да доведе до хармонично и интегрирано општество, што, пак, ќе создаде посилна основа за демократско владеење.

На крајот на краиштата, иако политичкото претставување засновано на бројки и проценти е исклучително важно во еден демократски систем, тоа не треба да ги засени основните вредности и политичките идеи кои го поткрепуваат владеењето. За поинклузивна и поефикасна влада, од клучно значење е да се балансира нумеричката застапеност со вистинската посветеност кон политичките платформи и уредување на меѓуетничките односи со неопходниот сензибилитет и меѓусебно почитување.

За жал, тоа не е случај со македонското општество. Сегашната состојба на работите ја нагласува итната потреба за промена во водењето политика во земјата, односно преиспитување на политичкиот систем. Занемарувањето на суштинските политички прашања и површните решенија водат кон продолжени етнички поделби и постојана закана од тензии и дестабилизација. Креаторите на политиката и политичките лидери имаат обврска да дадат приоритет на суштинското владеење пред нумеричката политика за вистински да им служи на најдобрите интереси на луѓето. Но тоа можеби во некоја друга земја или барем друго време. Ако преживееме.


Текстот е личен став на Авторот | ЦИВИЛ МЕДИА

За претходните дози еспресо, КЛИКНЕТЕ ТУКА.
Print Friendly, PDF & Email
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Креирано со помош на ВИ

    Случајот со Тричковски повторно ја исфрли на површина селективноста на властите

    161 shares
    Share 64 Tweet 40
  • Колегите од Неврологија во одбрана на Кузмановски по скандалот со кокаин: „Наместо осуда – сочувство и достоинство“

    117 shares
    Share 47 Tweet 29
  • Вучиќ, со „нож во грбот“од Ердоган, го врти другиот образ: Од обнова на Отоманската империја до „пријатели и партнери“

    108 shares
    Share 43 Tweet 27
  • Ел Чека фрли „предизборна бомба“: Објавени снимки со компромитирачка содржина за кичевскиот градоначалник Фатмир Дехари

    108 shares
    Share 43 Tweet 27
  • Фотографии од Бранко Црвенковски со членови на ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ ја вжештија политичката клима пред избори

    99 shares
    Share 40 Tweet 25
CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ