Спроведување на пописот во септември, работилници на ЦИВИЛ во Штип и Гостивар, панел дискусија на тема „Кој и зошто организира и спроведува црни кампањи против невладините организации?“, 26 години од геноцидот во Сребреница се дел од темите на ова издание на ЦИВИЛ Седум.
ЦИВИЛ одржа панел дискусија на тема „Кој и зошто организира и спроведува црни кампањи против невладините организации?“
Учесници на панелот беа Горан Ризаов од Фондација Метаморфозис, Кочо Андоновски, ЛГБТИ Центар при Хелсиншки комитет, Павле Богоевски од Прогрес институт, Милан Спировски од ЗНМ, Марина Шкрабало и Иван Блажевиќ од Солидарна, Република Хрватска .
Павле Богоевски на панелот на ЦИВИЛ истакна дека невладините организации се влакното во автократскиот сендвич, што поради нивната положба стануваат омилена мета на црната пропаганда.
Кочо Андоновски од ЛГБТИ центарот при Хелсиншкиот комитет на дебатата на ЦИВИЛ „Црната пропаганда против граѓанските организации“ вели дека нападите врз граѓанското општество се антисемитизам и дехуманизација на цели групи луѓе.
Иван Блажевиќ од Зелено-левата коалиција Солидарна од Република Хрватска во своето излагање на панелот на ЦИВИЛ истакна дека прогресивните невладини организации за време на изборниот процес се оцрнуваат дека се „странски платеници“.
Горан Ризаов од Метаморфозис, на дебатата на ЦИВИЛ „Црната пропаганда против граѓанското општество“ вели дека тие имаат чувство како да се оставени сами на себе во борбата против црната пропаганда, без никаква поддршка од институциите.
Милан Спировски од Здружение на новинари на Македонија (ЗНМ), на дебатата на ЦИВИЛ кажа дека на социјалните мрежи се забележуваат низа вулгарности и закани кон новинари и активисти од граѓанскиот сектор.
Марина Шкрабало од „Солидарна“, Република Хрватска, на панел дискусија на ЦИВИЛ „Црната пропаганда против граѓанското општество“ истакна дека валканата игра на црната пропаганда е тука за да остане но дека мора добро да се припремиме и заштитиме.
Џабир Дерала на панелот на ЦИВИЛ изјави дека иако македонското општество се ослободило од режимот, дел од режимските инсталации останале. Највидлива е токму црната кампања која со различен интензитет се спроведува против граѓанското општество и тоа токму во периоди кога се одвиваат клучни настани и процеси во земјата.
Цивил спроведе работилници во Штип и Гостивар за Европските вредности и мултикултурата на локално ниво.Работилниците се дел од проектот Европски Перспективи (следно ниво). На работилницата во Штип учествуваше градоначалникот на Штип, Сашко Николов како и претставници на невладините организации.
По Штип, Тимот на Цивил се упати во Гостивар на уште една од низата работилници за Европските вредности и мултикултурата на локално ниво. Свое учество имаа градоначалникот на Општина Гостивар, д-р Арбен Таравари, членови на општинскиот совет, како и претставници на невладините организации, политички партии, медиуми и заинтерсирани граѓанки и граѓани.
Градоначалникот на Општина Гостивар, Таравари, на прашањата на ЦИВИЛ за тоа колку родовата едканвост е застапена во општината, Таравари изјави дека повеќе од 50 отсто од вработените во општината се жени, вклучително и тоа дека главните сектори на општината се водени од жени.
Директорот на Државниот Завод за Статистика, Апостол Симовски изјави дека пописот ќе се одржи без повторно одложување, попишувачите ќе се однесуваат како да се во најголемиот пик на заразата, нагласувајќи дека не очекува дека пописот ќе регистрира повеќе од 1.5 милиони жители во државата.
Во својот едиторијал насловен „Највеселото“ сведоштво за еден мрачен период, Џабир Дерала пишува:
„Се сликавме со експонатите на оваа изложба, разговаравме отворено, исто како што пишувавме и говоревме сето тоа време, период кога многумина, не само што не се осмелуваа да говорат, туку и кокетираа или соработуваа со режимот. Седум години подоцна, овој извештај останува „највеселото“ сведоштво за еден мрачен период низ кој минуваше нашето општество.
Мислам дека е важно да ги зачуваме овие спомени, за да знаеме од каде доаѓаме, каде сме и каде не смееме да се вратиме. Пред нас е долг пат, зошто би се враќале?“
Новинарот Зоран Иванов во својата колумна насловена Чуму страв ако сме пиреј вели:
„Ниту име загубивме, ниту јазик, ниту идентитетот. Напротив. Го депониравме ФИРОМ во историјата како сведоштво на едни времиња, на едни балкански сеништа што тука и таму сè уште талкаат по овие простори какви што сега се и овие со бугарските антимакедонски политики.“
Во контекст на 26 годишнината од геноцидот во Сребреница, ЦИВИЛ потсетува на репортажата на колегата, новинар и активист Дехран Муратов, кој во 2015 година присуствуваше на одбележувањето на 20 години од убиството на над осум илјади босански муслимани.
Во Меморијалниот центар Сребреница-Поточари досега се погребани 6.652 жртви на геноцидот врз Бошњаците, 237 жртви се погребани на други локации, во согласност со желбите на нивните семејства, а се трага по уште илјада исчезнати жители на Сребреница.
И денеска, 26 години по геноцидот во Сребреница, сеќавањата и сведоштвата се толку блиски и реални, низ звукот на тишината и празнината во очите на преживеаните, на оние што нашле трошка мир во гробовите на своите најблиски, но и во оние што немирно лутаат низ времето барајќи ги своите исчезнати.
„Се вратив со мислите во Сребреница. Таму како да запрело времето пред 20 години. Се чувствуваа смртта, солзите, страдањата, болката… Не видов ниту една птица да пролета. Додека минувавме низ селото, се гледаа неколку парцели со гробови, но исто така и во дворовите на некои куќи имаше по 1-2 гроба. Иако помина доста време, раните сѐ уште не се излечени. Ниту може да се залечат. Собрав сила само да си кажам: „Никогаш повеќе да не се повтори Сребреница!““ вели Муратов.
Никогаш да не се повтори! Никогаш да не се заборави!
Ирена Крџиќ
Камера и монтажа: Ариан Мехмети
