„Македонија има егзодус на млади луѓе. Сведоци сме веќе половина декада како младите си одат. Се разбира дека тоа е слобода, учење, можност за напредок и секој треба да има простор да си го одбере својот животен пат, но има и негативни карактеристики на иселувањето во странство во обемот во кој се случува во Македонија“, изјави Дона Костуранова, МОФ, на коференцијата Макеоднски перспектви: Како до Еворпа?, во организација на ЦИВИЛ и МЦМС.
„Дефинитивно миграциите кај нас не се избор туку егзодус, затоа што не може да се најде работа, имаме луѓе што се враќаат со магистерски од најреномираните светски универзитети и едноставно не можат да добијат работа на обичен јавен универзитет во државата, а да не зборуваме на некое друго место, делумно можеби затоа што се преквалификувани, делумно затоа што системот ни е непостоечки или едноставно некој не ги сака…“, смета Костуранова
„Причините што ги бркаат младите, на пример според последното истражување 60%од нив не се гледаат во Македонија, се квалитет на живот, работа, стандард… ЕУ го констатира ова во неколку документи, не директно, не велам дека младите се приоритет, но што вели? Во извештаите за напредок, образованието секогаш се потенцира, вработување, посебно младинско вработување е секогаш потенцирана тема и учество на младите во процесите на одлучување за да немаме само писмени и работливи, туку и активни граѓани. Во стратегијата за Западен Балкан вели: стручното образование е приоритет. Ние сѐ уште не знаеме како да се трансформираме од систем кој наместо да го потценува стручното образование го вреднува како тоа што е затоа што буквално сѐ би се распаднало кога не би ги имале луѓето од струката… Што значи тоа за нас? Апсолутно приоритет на Владата треба да бидат младите…
Престои референдумот, кога многу луѓе ќе треба да се изразат како гледаат на нештата посебно важен за младите луѓе од аспект на лекциите што ги видовме во другите земји, тежината на одлуките и годините од нашиот живот што треба да ги живееме со тие одлуки. Затоа е важно младите многу добро да си го локализираат својот став тука затоа што и најдолго време ќе ги чувствуваат последиците од одлуките.
Ако работите не тргнат во правец кој го посакуваме во нашиот напредок кон европското семејство, младите таму ќе завршат сакале ние или не. Младите во Македонија, посебно оние академски и професионално успешни веќе се во ЕУ. Многу од нас остануваат тука во Македонија и се прашуваат зошто, ама ако не го најдете одговорот на ова прашање како да најдат намена и функција во оваа општество и тие ќе завршат во ЕУ, без разлика дали Македонија е таму или не“, изјави Костуранова зборувајќи за причините и последиците од егзодусот на младите во Македонија и за приоритетите ако сакаме да ги задржиме во змејата независно од исходот на процесот за влез во ЕУ и НАТО.
Конференцијата е дел од проектот „Слободни медиуми за слободно општество“ што ЦИВИЛ го спроведува со поддршка на Федералното министерство за надворешни работи на Сојузна Република Германија.
Биљана Јордановска
Камера: Атанас Петровски