Собраниската Комисија за политички сиситем и односи меѓу заедниците на денешната седница не го усвои Годишниот извештај за работата на Судскиот совет на Република Македонија за 2017 година. „За“ Годишниот извештај се изјасни еден пратеник, а седум беа „против“.
Претениците од владеачкото мнозинство порачаа дека Судскиот совет не ужива легитимитет и повеќе не треба да го води суството и додадоа дека само купува време и се обидува што повеќе да остане актуелната состојба во судството. За извештајот рекоа дека не нуди решенија и само ја констатира состојбата.
Како што истакна генералниот секретар на Судскиот совет Анита Андоновска во образложението, во 2017 година Советот избрал пет судии и тоа по еден во Врховниот суд и Апелацискиот суд во Битола, и тројца во Апелацискиот суд во Скопје. Во текот на годината вкупно во работа имало 603.211 предмети од кои 480.370 новопримени, а 123.205 пренесени од претходната година како нерешени. Вкупно се решени 503.680 предмети.
– Тоа значи дека судовите во целина работеле ефикасно и ажурно и успеале да го совладаат приливот на новопристигнати предмети и да го намалат заостатокот за 25.272 предмети…. Во текот на 2017 година Советот не изврши избор на судии за дел од испразнетите места во судовите, бидејќи сите кандидати кои ја завршија почетната обука во Академијата за судии и јавни обвинители се избрани за судии и јавни обвинители, туку само ја искористи можноста за времено упатување на судии од еден во друг суд, рече Андоновска и додаде дека се донесени одлуки за времено упатување на пет судии и тоа најдолго за една година.
Извршен е избор, посочи, и на претседатели на Врховниот суд, Апелацискиот суд Штип, Управниот суд, Основниот суд Гевгелија, Основниот суд Крушево, Основниот суд Свети Николе, Основниот суд Скопје 1, Основниот суд Куманово, Основниот суд Ресен и Основниот суд Тетово.
– Во текот на 2017 година Советот избра и 168 судии поротници, донесе одлука со која е утврден престанок на функцијата судија поротник во 18 случаи по сопствено барање, во 1.180 поради истекот на мандатот, во три случаи поради навршени 64 години старост и во еден случај поради смрт. Постапуваше по седум барања за разрешување на судија од кои две беа поведени во 2016 година. Едното од нив беше отфрлено како нецелосно, а другото како недозволено. За еден судија од останатите пет барања донесе решение со кое утврди нестручно и несовесно вршење на функцијата. Против ова решение е поднесена жалба и предметот е испратен на одлучување до Жалбениот совет на Врховниот суд. За еден судија е запрена постапката за утврдување на несовесно и нестручно вршење на службата, а за останатите постапката е во тек, рече Андоновска.
До Советот, додаде, беа поднесени шест барања за повторување на постапката по повод донесените пресуди на Европскиот суд за човекови права во Стразбур. За пет од нив Советот дозволи повторување на постапката и се во тек, а по едно каде претходно беше дозволено повторување на постапката Советот донесе решение со кое утврди нестручно и несовесно вршење на судиската функција. Против тоа решение е поднесена жалба и предметот е испратен на одлучување во Жалбениот совет на Врховниот суд.
– Од страна на Советот се донесени и одлуки за престанок на функцијата судија и тоа кај 21 судија поради навршени 64 години старост, кај двајца поради смрт и кај еден по сопствено барање, рече Андоновска.
Претеничката Анета Симеска Димоска од СДСМ посочи дека Извештајот е површен и не содржи ништо од препораките на Прибе. – Од извештајот се добива впечаток дека работата во судството е идеална и е без ниту еден критичен збор, рече Симеска Димоска.
Во реплика Зоран Илиоски од ВМРО-ДПМНЕ посочи дека СДСМ иако е една година на власт ништо не направил во судството и цела година, како што кажа, им поминала во креирање тело за реформи во судството на кое на крај на чело се ставил лично премиерот. На тоа, Симеска Димоска посочи дека го ослободиле судството од политичките притисоци и притисоците од извршната власт и додаде дека премиерот е на чело на телото за реформи во судството заради негова поголема ефикасност.
Илиоски, пак, нагласи дека поставувањето на премиерот на чело на телото за реформи е еден вид на благ притисок на судската власт. – Веднаш откако беше избран за премиер вети генерален реизбор на сите судии. Не е ли и тоа директен притисок врз судсвото, бидејќи од позиција на премиер не смее да се искажува директна закана, рече Илиоски.
Симеска Димоска неговото обраќање го оцени како обид да се дефокусира седницата и да се говори за премиерот, а не за Судскиот совет. Побара да каже еден судија кој е разрешен во изминатата година по препорака или мислење на Владата.
Комисијата на денешната седница го разгледа и Предлог законот за изменување на Законот за инспекциски надзор, во прво читање, поднесен од претенци од владејачкото мнозинство, и со осум гласа„за“ и три „против“ заклучи дека е прифатлив и оти може да се даде на натамошно читање.
Со измените се предвидува кандидатот да има најмалку една година работен стаж во инспекциските служби за да може да полага стручен испит за добивање лиценца за инспектор. Досега беше неопходно пет години работен стаж, а измените како што посочија предлагачите се за да се доекипираат инспекциските служби и да се зајакне нивниот капацитет.(МИА)