Државниот секретар на САД, Марко Рубио, и специјалниот пратеник за Русија, Стив Виткоф, дадоа контрадикторни изјави за резултатите од самитот меѓу рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп на 17 август, поттикнувајќи неизвесност околу напредокот на безбедносните гаранции за Украина предводени од САД.
Како што пренесува Кијив Индипендент, контрадикторниот став доаѓа откако Трамп им рече на новинарите по средбата со Путин во Анкориџ, Алјаска, дека двајцата лидери „во голема мера се согласиле“ за безбедносните гаранции за Украина и размена на територии, што би барало Украина да отстапи дел од земјата на Русија.
Во коментарите за разни медиумски мрежи на 17 август, и Виткоф и Рубио се осврнаа на резултатите од безбедносните гаранции на САД за Украина што произлегоа од средбата Трамп-Путин.
Виткоф, кој директно учествуваше на средбата меѓу Трамп и Путин, за Си-Ен-Ен изјави дека Путин веќе се согласил на „силни безбедносни договори што би ги опишал како промени во играта“.
„Не мислевме дека сме блиску до согласност за заштита од Член 5 од САД во законодавната заштита во рамките на Руската Федерација, да не се напаѓа која било друга територија кога ќе се кодифицира мировниот договор“, рече Виткоф. „Законодавната заштита во Руската Федерација да не се напаѓаат други европски земји и да се нарушува нивниот суверенитет. Затоа се согласивме, а имаше и многу повеќе.“
Рубио, кој исто така присуствуваше на состанокот „три-на-три“ со руската делегација предводена од Путин, даде различни информации за напредокот на разговорите за безбедносна гаранција предводена од САД.
„Ќе мора да има некои безбедносни гаранции како дел од (мировниот договор). Како тоа е структурирано, како е изградено и каква ќе биде нашата улога, тоа се работите што ќе треба да ги разгледаме“, изјави Рубио за NBC News. „Едно од фундаменталните барања (на Украина) е дека ако ова треба да заврши, тие мора да се погрижат ова никогаш повеќе да не се случи. Тие не сакаат повторно да бидат нападнати“,
Додека претседателот Володимир Зеленски се подготвува да ја посети Белата куќа на 18 август заедно со голем број европски лидери на разговори со Трамп, Зеленски изрази загриженост поради недостатокот на детали за тоа како би можел да изгледа безбедносниот договор.
„Важно е Америка да се согласи да соработува со Европа за да ѝ обезбеди на Украина безбедносни гаранции – и ние сме многу благодарни на Соединетите Американски Држави и на претседателот за овој сигнал“, рече Зеленски на социјалните медиуми по разговорите со европските лидери.
„Сепак, сè уште нема детали за тоа како ќе функционира ова – каква ќе биде улогата на Америка, каква ќе биде улогата на Европа и што може да направи ЕУ. И ова е нашата главна задача. Ни треба безбедност што ќе функционира во пракса, како Член 5 на НАТО“, додаде Зеленски.
Украинскиот претседател додаде дека Кијив го смета „членството во ЕУ за дел од безбедносните гаранции. И од претседателот Трамп слушнавме дека и Америка и Путин го гледаат тоа на ист начин“.
Додека конфузијата се продлабочува околу недостатокот на детали за потенцијалните безбедносни гаранции од самитот со Путин, Трамп сè уште не коментирал како би можел да изгледа конечниот потенцијален договор.
Украинските и европските лидери долго време ги повикуваат САД да поддржат робусни безбедносни гаранции за Киев во случај на договор за прекин на огнот со Русија. Администрацијата на Трамп досега се двоумеше да се обврзе на такви гаранции, став што првично го попречи договорот за минерали меѓу САД и Украина и внесе неизвесност во плановите на таканаречената „коалиција на оние што се волни“.
Францускиот претседател Емануел Макрон на 13 август изјави дека САД се подготвени да ѝ обезбедат на Украина безбедносни гаранции откако ќе се воспостави мир, но членството во НАТО не е на маса како можна гаранција.
Д. Мишев