• Latest
Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска/ЦИВИЛ)

Диктатурата е подобра од демократијата?

June 21, 2021

Лукоил ја прифати понудата на Ганвор Груп за купување на меѓународните средства, ќе добие ли македонската подружница нов газда?

October 30, 2025
Фото: Град Скопје

Арсовска го назначи Александар Јовановски за нов в.д. директор на Комунална хигиена – Скопје

October 30, 2025

ДЕМОКРАТСКИ НАВИГАТОР ВО ТЕТОВО: Од локални гласови до заедничка иднина

October 30, 2025
Тепање на руски војник со повикувачки знак „Фикса“ од 80-тиот тенковски полк на 90-та тенковска дивизија на Централната група. Фотографија: Скриншот од видео разговор со роднини/Верстка

Руските армиски началници мачат и егзекутираат војници кои одбиваат да се борат во Украина, открива истрагата на независниот медиум Верстка

October 30, 2025

Словенечкиот проблем: Кога стравот станува политика

October 30, 2025

Нема втор круг! Изборите во Гостивар, Врапчиште, Маврово и Центар Жупа пропаднаа – ќе се распишат нови!

October 30, 2025
Скриншот од видео на CNN-News18

„Ова беше колеж, а не операција“- фавелата се тресе од најсмртоносниот полициски напад во Рио

October 30, 2025
Фотографија: Скриншот

Аналитичари за укинувањето на санкциите за Додик -„возвратена услуга“ за повлекувањето од функцијата претседател на РС, аналитичарите за укинувањето на санкциите за Додик

October 30, 2025

Нов фронт меѓу Албанците: Таравари и Села се борат за печат, а електоратот бега и апстинира!

October 30, 2025
Скриншот од видео на Firstpost

„Убиваа цивили во нивните кревети“- хаос и бруталност владеат во Судан по падот на Ел Фашер

October 30, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home СЛОБОДНА ЗОНА ЕДИТОРИЈАЛ

Диктатурата е подобра од демократијата?

June 21, 2021 14:10
in ДНЕВНИК, ЕДИТОРИЈАЛ, ПОЛИТИКА, ТОП 5
Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска/ЦИВИЛ)

Џабир Дерала (фото: Б. Јордановска/ЦИВИЛ)

Share on FacebookShare on Twitter

пишува: ЏАБИР ДЕРАЛА

Читајќи го извештајот од анкетата на Меѓународниот републикански институт (ИРИ), во поглавјето „Владеење на правото, владеење и социјална кохезија“ налетав на прашањето „Дали верувате дека демократијата е најдобра можна форма на владеење за вашата земја?“ Одговорите беа фрапантни!

Се разбира, ги имам предвид големите проблеми со анкетите и другите форми на мерење на пулсот на јавноста, односно јавното мнение за одредени теми. Насекаде во светот, па така и кај нас, дел од луѓето (анкетираните) не ја кажуваат вистината.

Но колку и да не ја кажуваат вистината, сепак, шокантни се резултатите од одговорите на прашањето за демократијата. Повеќепати се навраќав на слајдот од опширниот извештај на ИРИ, да проверам дали сум во право, но на крајот заклучив дека не ме лажат очите.

Според ИРИ, 51% од испитаниците велат дека демократијата е најдобра можна форма на владеење за нашата земја, но затоа 24% сметаат дека демократијата не е најдобра, туку дека постојат други форми на владеење кои би можеле да бидат подеднакво добри за нашата земја. На овие 24% им се придружуваат и 17% од испитаниците кои велат дека постојат други форми на владеење кои се подобри од демократијата! Дури 8% не знаеле или одбиле да одговорат на прашањето. Воздржаност во одговор на вакво прашање за базичните вредности, може да значи дека слободно можете да ги додадете тие 8% на овие 41% кои не веруваат во демократијата како форма на владеење.

Ако анкетата на ИРИ точно или барем делумно точно го отсликува ставот на населението, па дури и нека погреши 50% (што е, сепак, неверојатно), општеството има проблем. И не само ова, туку било кое општество во кое имате голем процент од населението кое верува дека демократијата не е најдобриот модел на владеење, па дури и дека има модели што се подобри.

Иако мнозинството од 51% верува дека демократијата е најдобра форма на владеење, искрено, не можам и не сакам да верувам дека има толку многу луѓе што не веруваат дека демократијата е најдобар начин на владеење. Можеби погрешно го сфатиле Черчил, кој своевремено ќе рече: „Демократијата е најлоша форма на владеење, освен сите останати што веќе биле испробани.“ Можеби не ја прочитале реченицата докрај…

Значи, скоро половина од луѓето (испитаниците) не веруваат во демократијата. Според нив, има и други форми на владеење кои се исто толку добри, па и подобри од неа. Дали автократијата, тоталитаризмот, демархијата или анархијата се подобри форми на владеење? Диктатура? Воена или полициска хунта? Можеби некој облик на теократија, емират, султанат, монархија?

Дали знаат луѓето што навистина претставува самиот поим демократија? Со неколку илјади невладини организации, неколку стотини медиуми, со педесетина активни политички партии, со универзитети, државни и приватни, илјадници училишта со илјадници професори, распослани низ целата земја… Како може да се дојде до ваква ситуација? Ова мене не ми значи ништо друго освен дека сите заедно сме неуспешни во нашата работа до таа мерка што треба сè да почнеме одново. Што е невозможно.

Ако ви е за утеха, не сме единственото општество во кое сомнежот во демократијата е широко распространет. Јаша Мунк, предавач на Харвард универзитетот вели дека „либералните демократии ширум светот се соочуваат со сериозен ризик на опаѓање“. Особено младите, поточно Милениумската генерација, драстично се разликува по своите ставови од постарите генерации. На прашањето дали воен удар би бил прифатлив за да се справат државите во кои владата не ја врши својата работа, 53% од постарите генерации во Европа сметаат дека таков чекор би бил нелегитимен, но само 36% од младите се противат на идејата за воен режим.

Од друга страна, автократските режими меѓусебно се поврзуваат, се поддржуваат и ја промовираат недемократската форма на владеење преку систематски и богато финансирани пропагандни и разузнавачки операции. Назадниот, крајно десничарски популизам е едно од нивните главни оружја.

Треба да се замислиме врз овие прашања. Навистина, Бертранд Расел кажал дека „во демократијата, будалите имаат право да гласаат, а во диктатурата, будалите имаат право да владеат“, но со вакво незнаење можеме да очекуваме само дека „будалите“ очекуваат да владеат само „будалите“ и никој друг. Да бев религиозен, ќе речев, господ нека ни е напомош.

 


Creative Commons 4.0

Print Friendly, PDF & Email
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Деца и училишни ресурси како алатка за кампања во Пробиштип!

    137 shares
    Share 55 Tweet 34
  • Лукоил ја прифати понудата на Ганвор Груп за купување на меѓународните средства, ќе добие ли македонската подружница нов газда?

    137 shares
    Share 55 Tweet 34
  • Лукоил ги продава своите филијали во странство по санкциите на САД, македонската подружница сé уште молчи за прашањата на ЦИВИЛ

    112 shares
    Share 45 Tweet 28
  • Изборите и коалицијата: ВЛЕН му го залула чунот на Мицкоски

    110 shares
    Share 44 Tweet 28
  • Косовски пратеник удри граѓанин со бокс оти го нарече „лажго“ – инцидент во центарот на Приштина!

    103 shares
    Share 41 Tweet 26
CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ