• Latest
Фото: Maxar Technologies

Како човечкиот фактор ја промени површината на Земјата во 2023 година

January 21, 2024

Бугарите поделени околу еврото по одобрувањето за приклучување кон валутата

June 5, 2025
Фото: Скриншот од видео на официјалниот канал на White House

Трамп потпиша наредба со која им се забранува влез во САД на граѓани од 12 земји

June 5, 2025
Фото: Архива

САД ставија вето на повикот на ОН за безусловно примирје во Газа

June 5, 2025

24 ЧАСА: Јовановиќ „потврди“ – Македонија е на четврто место во Европа, ама одзади; Ден на сеќавање на украинските деца; Геноцидот продолжува – затворени центрите за помош во Газа

June 4, 2025
Фото: ВИ

РЕАКЦИИ: Од сојузници до непријатели: Арсовска и Мицкоски во жесток судир пред избори

June 4, 2025

ПРАШАЊЕ НА ДЕНОТ: Дали сте за една изборна единица?

June 4, 2025
Фото: Скриншот СР24

Маск го нарече даночниот закон на Трамп „одвратна гнасотија“

June 4, 2025

Бранимир Јовановиќ за ЦИВИЛ МЕДИА: Македонија навистина е четврто место во Европа по економски развој – ама од позади!

June 4, 2025
Руте: НАТО работи на одржување на стабилноста на Западен Балкан

Руте: Украина е поканета на Самитот на НАТО, но нема формално ветување за влез во Алијансата

June 4, 2025
Избирачки ливчиња (фото: МИА)

Нови дилеми – Една ИЕ жежок костен за политичката елита!

June 4, 2025
CivilMedia
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • ИЗБОРИ
  • ОПШТЕСТВО
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
No Result
View All Result
CivilMedia
No Result
View All Result
Home ЗЕЛЕНИ

Како човечкиот фактор ја промени површината на Земјата во 2023 година

Од нови вештачки острови до уништување на животната средина предизвикано од пробивањето на браната Каховка во Украина – вака човештвото го промени ликот на нашата планета во текот на изминатата година.

January 21, 2024 12:22
in ВЕСТИ, ЗЕЛЕНИ, СВЕТ, ТОП 5
Фото: Maxar Technologies

Фото: Maxar Technologies

Share on FacebookShare on Twitter

Останаа малку места на Земјата каде луѓето не оставиле некаков белег. Се проценува дека 95% од копното на нашата планета – не вклучувајќи го Антарктикот, иако човештвото оставило свој отпечаток и таму – сега покажува некои знаци на човечка активност. Според една неодамнешна анализа, околу 16 отсто од тоа земјиште е силно модифицирано, објави Би-Би-Си.

Урбаниот развој, големите градежни работи и рударските проекти преобликуваат цели предели, додека уништувањето на шумите и земјоделството менуваат цели екосистеми. Загадувањето произведено од луѓето е присутно на речиси секој агол на нашата планета.

Преобликувањето на Земјата продолжи со забрзано темпо во текот на 2023 година. Ви пренесуваме дел од најдраматичните начини на кои нашиот вид ја променил површината на планетата оваа година.

Пред само две години, гребенот Пирсон во Јужното Кинеско Море беше малку поголем од мал атол меѓу повеќе од 100 гребени и дамки од корали покриени со песок – кога се гледаат од вселената – кои ги сочинуваат островите Спратли (видете ја сликата подолу за да видите како изгледаше во 2021 година). Но, Виетнам, кој го окупираше островот од доцните 1970-ти, започна голем проект за проширување кон крајот на 2021 година. Со копање и депонирање, Виетнам додаде 66 хектари земјиште на островот и создаде заштитено пристаниште на средината на гребенот, што може да се види на оваа сателитска снимка погоре направена во август 2023 година.

Гребенот Пирсон – исто така познат како островот Фан Вин – сега е многу пати поголем од неговата оригинална големина (Фото: Maxar Technologies)

Развојот на островот Пирсон е само еден од бројните проекти коишто Виетнам ги презеде на островите Спратли од 2021 година. Голем број нации, вклучувајќи ги Кина, Филипини и Тајван, ги побараа островите, и тие сега се причина за растечките тензии меѓу овие народи. Во 2023 година, Виетнам создаде дополнителни 133 хектари земјиште на пет нови островски места во Спратлис, според Центарот за стратешки меѓународни студии, која ја следи морската средина во областа којшто тврди дека 2.150 хектари корален гребен биле уништени во изминатата деценија со градење на островот во Јужното Кинеско Море, а најголемиот удел го има Кина со изградени неколку воени бази на новоизградените острови, вклучително и голема воздушна база.

Гребенот Пирсон беше само мала дамка на врвот на потопен гребен во април 2021 година (Фото: Maxar Technologies)

Во последните години поради растот на електричните возила и другите уреди на батерии, побарувачката за литиум се зголеми. Но, предупредувањата за претстојниот недостиг на овој метал во годините што доаѓаат поттикнаа дискусија да се отворат нови рудници за негово извлекување. Во 2023 година стартуваше проектот Каучари-Олароз во аргентинската провинција Јуџуј. Светло-зелените езерца за испарување се јасно видливи на оваа сателитска снимка. Литиумот се извлекува од солта на јужноамериканските салари – соли – со претворање во саламура која потоа се испарува за да се концентрира литиумот.

Рудникот за литиум Каучари-Олароз во аргентинската провинција Јуџуј беше една од бројните нови операции што требаше да се отворат во 2023 година во услови на зголемена побарувачка за металот (Фото: Maxar Technologies)

Во планините Шан во источен Мјанмар, менувањето на земјоделските практики ја трансформираше површината на езерото Инле. Признато како светско наследство на УНЕСКО, езерото е познато по пловечките градини создадени од селаните кои живеат покрај неговите брегови. Но, растот на големата аквакултура на домати драматично ја намали површината на езерото.

Пловечките фарми драматично ги намалија површините на езерото Инле во Мјанмар (Фото: EU/Copernicus Sentinel-2)

Високо на Андите, на надморска височина од околу 4.400 метри се отвори огромна дупка во земјата. Станува збор за рудникот за бакар со отворен коп Квебрада Бланка, кој ги прошири своите операции во 2023 година. Компаниите што го водат рудникот се надеваат дека од него ќе произведат 300.000 тони бакар годишно.

Рудникот за бакар со отворен коп Квебрада Бланка во регионот Тарапака во северно Чиле (Фото: Maxar Technologies)

На 6 јуни 2023 година, серија експлозии во раните утрински часови ја отворија браната Каховка, предизвикувајќи навлегување на вода во реката Днепро и доведе до сериозни поплави во деновите што следеа. Украинската војска ја обвини Русија за намерно уништување на браната. Без браната да ја спречи водата, пејзажот и над и под браната доживеа промена во текот на следните месеци. Мрежата канали што се напојуваа од резервоарот се исушија во текот на летото и им предизвика сериозни проблеми со наводнување на посевите на земјоделците кои работат во околните обработливи површини.

Нивото на водата во акумулацијата Каховка во Украина драстично падна откако нејзината брана беше уништена, предизвикувајќи огромна еколошка штета (Фото: Getty Images)

Пред експлозиите, нивото на водата во резервоарот Каховка беше највисоко во последните неколку години, но по пробивањето на браната истиот речиси е пресушен. Проценката на Програмата за животна средина на ОН ја опиша штетата како „далекосежна еколошка катастрофа“ која би се протегала многу подалеку од границите на Украина. Самиот резервоар беше целосно функционален екосистем кој беше десеткуван, додека поплавите низводно предизвикаа значителна штета на природните живеалишта и растителните заедници. Организацијата предупреди дека штетата предизвикана од пробивањето на браната најверојатно ќе биде „неповратна“.

По пробивањето на браната, водата зад браната Каховка се спушти низводно додека акумулацијата се испразни (Фото: НАСА)

Делница од пустината која се наоѓа на 35 километри од Абу Даби е трансформирана во најголема соларна централа во светот. Повеќе од четири милиони соларни панели се насочени кон небото кон проектот за соларна енергија Ал Дафра, кој е способен да генерира доволно електрична енергија за речиси 200.000 домови.

Проектот за соларна енергија Ал Дафра во ОАЕ зафаќа повеќе од 20 квадратни километри од пустината (Фото: Maxar Technologies)

Во септември 2023 година, Етиопија објави дека успешно ја наполнила својата голема етиопска ренесансна брана на Синиот Нил. Но, веста ги налути нациите, при што Египет ја обвини Етиопија дека се заканува на нејзиното снабдување со вода. Браната, која Етиопија сака да ја користи за производство на електрична енергија, е многу контроверзно прашање, бидејќи може да и даде контрола на владата на земјата врз снабдувањето со вода на нејзините соседи.

Етиопија ја наполни браната во текот на три години, предизвикувајќи стравувања дека може да влијае на снабдувањето со вода потребна за наводнување (Фото: Maxar Technologies)

Поставени се темелите на градот The Line долг 170 километри кој се гради во Неом, на западниот брег на Саудиска Арабија. Градежните работи на проектот – кој Саудиска Арабија сакаше да го промовира како високотехнолошки еко-град кој ќе биде „план за утре“ – може да се видат на едниот крај од патот што се протега помеѓу Гајал и Рас Ал Шеик Ал Хамид. Некои критичари, исто така, ги доведуваат во прашање зелените акредитиви на планираниот град.

Започна изградбата на The Line во Неом, Саудиска Арабија (Фото: Getty Images)

Подготви: М. Пешевска

Print Friendly, PDF & Email
Tags: 2023 годинаживотна срединачовечки фактор
Share33Tweet21Send

НАЈЧИТАНИ 5

  • Бранимир Јовановиќ за ЦИВИЛ МЕДИА: Македонија навистина е четврто место во Европа по економски развој – ама од позади!

    102 shares
    Share 41 Tweet 26
  • Осумнаесетгодишниот син на Блерим Беџети од ДУИ примил 12.000 евра од Комунална хигиена – Скопје за „интелектуални услуги и совети“ за заштита на животната средина

    95 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Украинските дронови погодија над 40 руски стратешки бомбардери во шокантен напад далеку зад линиите на фронтот

    94 shares
    Share 38 Tweet 24
  • Поранешниот командант на ОВК, Бреза, уапсен по 22 години бегство

    92 shares
    Share 37 Tweet 23
  • Брисел насетува оти Мицкоски е подготвен да го жртвува и Извештајот во ЕП

    92 shares
    Share 37 Tweet 23

CIVIL MEDIA NEWSLETTER

Check your inbox or spam folder to confirm your subscription.

CivilMedia

СЛОБОДНО.НЕЗАВИСНО.ОТВОРЕНО

  • ЗА НАС
  • ИМПРЕСУМ
  • КОНТАКТ
  • АВТОРСКИ ПРАВА
  • Политика на приватност
  • МАРКЕТИНГ

Следете нè

No Result
View All Result
  • ДОМА
  • ВЕСТИ
  • ПОЛИТИКА
  • СЛОБОДНА ЗОНА
  • АНАЛИЗИ
  • РЕГИОН
  • СВЕТ
  • ВОЈНА ВО УКРАИНА
  • ДЕЗИНФО
  • ФОРУМ
  • ГРАЃАНСКА АКЦИЈА
  • МАРКЕТИНГ
  • ИМПРЕСУМ